ο μαγικός κόσμος της Ζυράννας Ζατέλη

Θέλω να εξομολογηθώ οτι για πρώτη φορά την είδα στην τηλεόραση. Με μάγεψε. Ο τρόπος που σκέφτεται, ο τρόπος που μιλά, που ζει, που γράφει.

Οπως γράφει η Άντρια 

"Η Ζυράννα Ζατέλη δεν είναι μια ακόμα συγγραφέας. Είναι μια κατηγορία από μόνη της. Τα γραπτά της αντιπροσωπεύουν απόλυτα την ίδια της την εικόνα.  Σε μαγνητίζουν ακόμα κι αν σε ανατριχιάζουν ελαφρά.. σε καθηλώνουν να ασχοληθείς μαζί τους γιατί δεν υπάρχουν όμοιά τους και κερδίζουν τις εντυπώσεις και την παραδοχή όλων των αναγνωστών είτε τους αρέσουν οι ιστορίες της, είτε όχι. Και αυτό γιατί η γραφή της είναι άψογη, αριστοτεχνική από κάθε άποψη.

Δεν ξέρω να πω, αν είμαι πιο πολύ εντυπωσιασμένη από την ίδια τη Ζατέλη ή από το γράψιμό της. Όλα άρχισαν όταν κυκλοφόρησε το νέο της βιβλίο (το δεύτερο μέρος μιας τριλογίας) με τίτλο “Το Πάθος χιλιάδες φορές” και έγινε ένας μικρός χαμός στα blogs. Κι εγώ κατά την προσφιλή μου συνήθεια ξεκίνησα να ερευνώ περί τίνος πρόκειται κι αν η συγγραφέας που ως τότε αγνοούσα, αξίζει τον ντόρο που γίνεται γύρω από το όνομά της.

Και αρχίζω να διαβάζω κάτι μαγικά πράγματα. Πως γράφει ένα βιβλίο κάθε εφτά χρόνια με το ρυθμό που γεννούν τα ελάφια. Φοράει πάντα μωβ ρούχα και ζει μόνη της σε ένα σπίτι γεμάτο από κάθε λογής μικροσκοπικά, πρωτότυπα, παράξενα αντικείμενα. Κάνει υπέροχη συντροφιά με τις γάτες της που υπεραγαπά και ταξιδεύει συνεχώς με τραίνα και λεωφορεία σε όλο τον κόσμο κρατώντας σημειώσεις στο μπλοκ της με μωβ στυλό. Δεν διαθέτει κινητό και υπολογιστή και γράφει πάντα σε γραφομηχανή τα οχτακοσασέλιδα μυθιστορήματά της. Είναι λεπτεπίλεπτη. Τρώει σαν πουλάκι και σχεδόν αποκλειστικά  ένα σάντουιτς με πτι μπερ και λουκούμι που το λέει “πλακωτό”  ενώ οι συνδαιτυμόνες της τρώνε και πίνουν πλήθος εδεσμάτων. Είναι σαν νεράιδα της νύχτας. Σαν ξωτικό βγαλμένο από δάσος παραμυθιού. Ξετρυπώνει κάθε εφτά χρόνια να καταθέσει ένα βιβλίο θησαυρό από τη φαντασία της και μετά χάνεται πάλι. Κι είναι τέτοια η μορφή της και ο μύθος που την περιβάλλει που όταν τα διαβάζεις αναρωτιέσαι..είναι όντως από τη φαντασία της όλα αυτά ή μήπως τα ζει? Έχω δει να χρησιμοποιούν τη φράση “ζατελικό σύμπαν”  και είναι πράγματι πολύ εύστοχη.  Εκεί που διαβάζεις για πραγματα ανθρώπινα, αρχίζουν να συμβαίνουν τρελά πράγματα. Οι ήρωές της ζουν σε έναν δικό τους σύμπαν όπου όλα μπορούν να γίνουν.

Διάβασα πρώτα το μυθιστόρημα που έγραψε το 1993 “Και με το φως του λύκου επανέρχονται”. Είναι ο,τι πιο παράξενο έχω διαβάσει ως τώρα..Είμαι τόσο μαγεμένη γιατί μου άφησε μια πολύ περίεργη αίσθηση..όχι σαν να διάβασα ένα βιβλίο αλλά σαν να έβλεπα ένα όνειρο σε συνέχειες. Μου ξυπνούσε το ασυνείδητο, το ένιωθα πολύ έντονα. Ακόμα και τα όνειρα που έβλεπα αυτό το διάστημα ήταν σεναριακά πολύπλοκα. Με το που τελείωσε αγόρασα τα επόμενα 2. Καλά που την ανακάλυψα τώρα κι έτσι έχω μπόλικο υλικό να διαβάσω. Οι φανατικοί αναγνώστες της το φέρουν βαρέως που πρέπει να περιμένουν 7 χρόνια ώσπου να βγει το επόμενο έργο της. Είναι κι αυτό μέρος της μαγείας της όμως.

Δεν θα προτείνω να διαβάσετε τα βιβλία της. Είναι τεράστια, πολύπλοκα, γραμμένα με πολυτονικό σύστημα και μικρή γραμματοσειρά.Γεμάτα από τη φύση, την ελληνική ύπαιθρο,θανάτους, έρωτες και μεταφυσικά στοιχεία. Μπορεί εγώ όπως και πολλοί πολλοί άλλοι να τα βρίσκω συγκλονιστικά, αλλά δεν θα τα δώριζα ούτε θα τα πρότεινα αν δεν ήμουν σίγουρη πως ο παραλήπτης θα μαγευτεί εξίσου.  Κάποιος σχολιαστής της έλεγε “Είναι τέτοια τα βιβλία της που δεν χρειάζεται να τα ψάξεις για να τα διαβάσεις, αν είναι να συμβεί, θα έρθουν αυτά να βρουν εσένα”

Αν είναι γραφτό λοιπόν, θα έρθουν και σε σας. Εγώ απλά δηλώνω ευτυχής που την ανακάλυψα.."

Πήρε κάθε λέξη από το δικό μου στόμα και τις έπλεξε στο κείμενο που μια χαρά θα ήταν δικό μου. Με εκφράζει η κάθε λέξη, το κάθε νόημα, γι αυτό και το παραθέτω αυτούσιο!

Ενα δείγμα του λόγου της από μια συζήτηση με την Ευγενία Φακίνου στο Βήμα το 2004

"Από μικρή είχα μια στενή σχέση με την "κρυμμένη ζωή" του ύπνου. Από ένστικτο, μα και χάρη σε μια υπερήλικη γιαγιά μου ή στην ίδια τη μάνα μου - κυρίως όταν γέρασε κι αυτή -, που συχνά με ρωτούσαν τι όνειρα είδα τη νύχτα που πέρασε. Τα άκουγαν σαν να τα διάβαζαν, σχολίαζαν κάτι ή και τίποτα, πάντως μου κληροδότησαν αυτή τη συμπάθεια ή το δέος για τα όνειρα. Ό,τι κι αν γίνει, έλεγα - και το λέω ακόμα -, εγώ το βράδυ θα ονειρευτώ, θα "φύγω". Είναι για μένα η πιο οικεία, η πιo προσφιλήs terra incognita. Πολλές φορές, όταν έρχομαι σε αδιέξοδα, κυρίωs αναφορικά με το γράψιμο, έχω την αίσθηση πωs θα βοηθηθώ - έμμεσα βέβαια, υπαινικτικά - από κάποιο όνειρο. Και σπανίως διαψεύδομαι. Επωφελούμαι από τουs "τρόπους" του ονείρου, όπως επωφελείται κανείς από έναν καλό δάσκαλο που διαπρέπει στην αφάνεια. Εδώ που τα λέμε, είναι η πιo αναφαίρετη ταυτότητά μαs."